Balancer (BAL), Ethereum üzerinde çalışan ve kullanıcıların kripto para alıp satmalarına olanak tanıyan bir merkeziyetsiz finans (DeFi) protokolüdür. Kullanıcılar, varlıklarını Balancer havuzlarına yatırarak likidite sağlar ve BAL coin ile ödüllendirilir. Balancer, kendiliğinden dengeleyici endeks fonları sunar ve sekiz farklı kripto paradan oluşan havuzlar oluşturabilir. Platform, esnek parametrelere sahip halka açık, özel ve akıllı havuzlar sunar. BAL coin, platformun yönetiminde ve teşvik mekanizmasında önemli bir rol oynar ve arzı sınırlıdır.
Balancer Nedir?
Balancer, Ethereum üzerinde çalışan bir DeFi protokolüdür ve kullanıcıların herhangi bir kripto para alıp satabilecekleri bir merkeziyetsiz borsa (DEX) işletmek için bir dağıtık bilgisayar ağına teşvik sağlar. Balancer, kullanıcıların portföylerindeki kripto paralarına dayalı fonlar oluşturabilecekleri bir tür endeks fonu olarak düşünülebilir. Bu fonlar Balancer havuzları olarak bilinir ve herhangi bir kullanıcı bir varlık yatırarak bu havuzlara likidite sağlayabilir.
Likidite sağlayıcıları, havuzlara katkıda bulundukları varlıklar karşılığında işlem ücretlerinden bir pay kazanır ve BAL coin adlı özel bir kripto para ile ödüllendirilir. Bu mevduatlar, kullanıcıların platformda kripto para alıp satabilmeleri için gerekli likiditeyi sağlar. Bu nedenle Balancer, hem varlıklarını ticaret için kullanıma sunmak isteyen kripto para kullanıcılarını hem de en iyi fiyatı arayan trader’ları teşvik ederek iki taraflı bir piyasa işletmek zorundadır.
Bu yönüyle Balancer, Uniswap (UNI) ve Curve (CRV) gibi diğer DEX’lere benzer şekilde çalışır ancak, sekiz coin’e kadar havuzlar oluşturma gibi ek özellikler sunar.
Balancer’ı Kim Kurdu?
Balancer, 2018 yılında Fernando Martinelli ve Mike McDonald tarafından bir yazılım danışmanlık şirketi olan BlockScience’de bir araştırma projesi olarak başladı. Proje, 2020 yılında Balancer Labs olarak bağımsız bir şekilde 3 milyon dolar fon topladı. Bu yatırımcı turunda yatırımcılara 5 milyon adet BAL coin satıldı ve 25 milyon coin hissedarlara ve çalışanlara verildi (toplam arz 100 milyon adet coin’den).
Tüm bunlarla birlikte Balancer ekosistemine katkıda bulunanlar için bir fon olarak kullanılmak üzere 10 milyon adet BAL coin ayrıldı ve yarısı gelecekteki yatırımcılara satış için rezerve edildi.
Balancer Nasıl Çalışır?
Tıpkı bir endeks fonunun farklı hisse senetlerinden oluşabileceği gibi Balancer havuzları da sekiz farklı kripto paradan oluşabilir. Bir Balancer havuzunun değeri, havuzdaki her coin’in yüzdelerine göre belirlenir; bu ağırlıklar havuzun oluşturulması sırasında seçilir.
Kendiliğinden Dengelenen Endeks Fonu
Balancer, her havuzun havuzdaki bireysel coin’lerin fiyatları değişse bile doğru varlık oranlarını korumasını sağlamak için akıllı sözleşmeler kullanır. Örneğin, bir Balancer havuzu başlangıçta yüzde 25 ETH, yüzde 25 DAI ve yüzde 50 LEND içerebilir. LEND’in fiyatı iki katına çıkacak olursa havuz, LEND’in değerini korumak için elindeki LEND miktarını otomatik olarak azaltır.
Balancer’ın akıllı sözleşmeleri, LEND’i fiyatı yükseldiğinde almak isteyen trader’lara sunar. Likidite sağlayıcıları, geleneksel endeks fonlarının aksine yeniden dengeleme sırasında bile ücret kazanırlar.
Balancer Havuzları
Balancer, kullanıcıların farklı risk iştahlarına hitap eden özel, halka açık ve akıllı havuzlar sunar.
Halka Açık Havuzlar
Halka açık havuzlar, herhangi bir kullanıcının varlık ekleyerek veya çekerek likidite sağlayabileceği havuzlardır. Halka açık havuzların parametreleri belirlenmiş ve lansmanlarından önce değiştirilemez. Bu nedenle daha küçük varlıklara sahip kullanıcılar için en popüler ve en likit havuzlardan ücret kazanmak amacıyla yararlı olabilirler.
Akıllı Havuzlar
Akıllı havuzlar, esnek parametrelere sahip olup, halka açık ve özel Balancer havuzları arasında bir ara kategori olarak bulunur. Bu özellik, havuzların ağırlıkları değiştirmek, takas ücretlerini ayarlamak ve kimlerin likidite sağlayabileceğini sınırlamak gibi ek işlevler yerine getirmesi için programlanabilmesini sağlar.
Likidite Başlangıç Havuzları (LBP’ler)
Likidite Başlangıç Havuzları (LBP’ler), nispeten düşük sermayeye sahip projelerin ana ağ varlıkları için likidite artırmasına olanak tanıyan bir tür akıllı havuzdur. Değişken bir ağırlıklandırma sistemi kullanarak çalışırlar ve genellikle bir proje ana ağ varlığıdı daha yüksek ağırlıkla başlatarak zamanla ağırlığını düşürerek fiyatın sürekli düşmesine neden olur.
Bu sistem, botlar ve büyük yatırımcıların (balinaların) piyasayı manipüle etmelerini önlemek için tasarlanmıştır.
Özel Havuzlar
Özel Balancer havuzu, yalnızca havuzu oluşturan kullanıcının varlık ekleyip çekebileceği bir havuzdur. Kullanıcı, havuzun ücretleri, ağırlıkları ve kabul ettiği varlık türleri gibi tüm diğer parametrelerini de ayarlayabilir.
Özel havuzlar, büyük portföyleri olan varlık yöneticileri için belirli varlıkları üzerinde ücret kazanmak amacıyla yararlıdır.
BAL Coin’i Değerli Kılan Nedir?
Balancer’ın ana ağ varlığı BAL, platformun nasıl çalıştığına dair kararları merkezi bir partinin vermesini önlemek için operasyonlarının dağıtılmasında esastır. Ayrıca Balancer havuzlarına varlık yatıran kullanıcıları teşvik etmek için bir mekanizma olarak da işlev görür. BAL coin sahipleri, Balancer Pool coin’lerini (80/20 BAL/WETH) bir yıla kadar kilitleyerek oylama-escrow BAL (veBAL) coin alırlar. Bu coin’ler getiri artırıcı ve oy hakkı sağlar.
Diğer birçok kripto parada olduğu gibi BAL coin’lerin arzı sınırlıdır ve toplamda sadece yaklaşık 94 milyon adet BAL olacaktır. Balancer’ın başlangıçta programlanmış arz takvimi, kullanıcılarına haftalık 145 bin adet coin likidite madenciliği ödülleri olarak serbest bırakılacak şekilde ayarlanmıştır ancak Mart 2022’de veBAL sisteminin etkinleştirilmesinin ardından rutin yarılanma olayı tanıtılmıştır. Bu, dolaşıma giren yeni BAL coin’lerinin miktarının her dört yılda bir programlı olarak yarıya indirileceği anlamına gelmektedir.
Balancer Yorum
Balancer, atıl portföyünüzü çalıştırmak isteyen mevcut bir kripto para yatırımcısıysanız ilginizi çekebilir. Ayrıca yaratıcı bir şekilde oluşturulmuş endekslere birim satın almanıza olanak tanıdığı için aktif bir tüccar veya portföy yöneticisi iseniz de faydalı olabilir. BAL coin tutmak, platformun geliştirilmesine ilişkin önemli kararlarda oy kullanarak uzun vadede fayda sağlar.
Kripto paraların merkeziyetsiz ticaretinin gelecekte popülerlik kazanacağına inanıyorsanız BAL coin’e yatırım yapmakla ilgilenebilirsiniz.
Balancer Geleceği
Balancer’ın geleceği, DeFi alanındaki sürekli yeniliklerle ve kripto paraların DEX’ler üzerindeki artan ilgisiyle şekillenmektedir. BAL coin’in sınırlı arzı ve platform üzerindeki oylama gücü, kullanıcıların Balancer ekosisteminde aktif bir rol oynamalarını teşvik eder. Dahası Balancer’ın farklı türde havuzlar sunması, hem küçük yatırımcılar hem de büyük portföy yöneticileri için geniş bir yelpazede likidite sağlama seçenekleri sunar. Bu özellikler Balancer’ı gelecekteki DeFi piyasasında önemli bir oyuncu haline getirebilir.
Özetle Balancer, kullanıcılarına esneklik ve kontrol sunarak DeFi dünyasında güçlü bir yer edinmiştir. Kripto para dünyasında çeşitlilik arayan ve portföylerini optimize etmek isteyen yatırımcılar için cazip bir seçenek olmaya devam edecektir.